Terapia zaburzonych procesów integracji sensorycznej
Drodzy Rodzice!
Nikt nie zdiagnozuje dziecka pod względem problemów
z integracją zmysłów, jeśli problemów tych nie zauważą jego rodzice.
Problemy tego typu można rozpoznać po tym,
że dziecko zachowuje się specyficznie
i inaczej niż jego rówieśnicy.
Dzieci z problemami SI poszukują w swoim otoczeniu
określonych doznań zmysłowych.
Koncentrują się bardziej na tym,
by coś poczuć, niż by coś zrobić.
Rodziców powinny zaniepokoić:
- dziwne i niezrozumiałe reakcje na bodźce dotykowe;
dziecko może nie tolerować dotyku, unikać bliskości,
gier zespołowych, zabaw grupowych.
Obniżona wrażliwość na bodźce dotykowe
skutkuje nadmiernym poszukiwaniem tych bodźców
i koncentrowaniem się na nich. Dziecko drapie się, pociera,
podwija i opuszcza nogawki i rękawy,
fascynuje się różnymi fakturami, uwielbia chodzić boso.
W takiej sytuacji warto udostępniać dziecku
jak najwięcej doznań dotykowych (w czasie kąpieli myć
dziecko gąbkami, myjkami o różnej fakturze,
zachęcać je do samodzielnego wycierania się ręcznikiem,
do pomocy w kuchni podczas pieczenia ciasta,
niech dziecko dotyka i doświadcza);
- nieprawidłowości w zakresie zmysłu równowagi,
które objawiają się zaburzeniami koordynacji ruchowej,
dużej motoryki i poczucia własnego ciała w przestrzeni.
Wrażenia związane z poruszaniem się i wychylaniem
ciała w różne strony mogą być odbierane na trzy sposoby:
prawidłowy, nadmierny i niewystarczający.
U dzieci, u których takie wrażenia są nadmierne,
występuje niepewność grawitacyjna.
Dzieci te poruszają się niepewnie, często przewracają się,
choć na ich drodze nie ma żadnych przeszkód.
Niewystarczające odbieranie wrażeń związanych
z równowagą skutkuje ich poszukiwaniem.
Takie dzieci nieustannie dostarczają sobie wrażeń
równoważnych: kołyszą się, huśtają i bujają,
na czym tylko się da, wykonują gwałtowne
ruchy całego ciała, uwielbiają samoloty,
fikołki, karuzele, drabinki, duże piłki.
W każdym przypadku trzeba dziecku dać możliwość
doświadczania ruchu w takim wymiarze,
w jakim dziecko tego potrzebuje;
- nieprawidłowość przetwarzania wrażeń
proprioceptywnych, czyli odczuć, jakich doświadczamy
dzięki mięśniom i stawom.
Odczucia te informują nas o tym, co dzieje się
w naszym ciele, co robimy, czym poruszamy.
U dzieci można zaobserwować nieprawidłowość
przetwarzania tego rodzaju wrażeń polegającą
na niewystarczającym odbieraniu ich,
takie dzieci cały czas się ruszają.
Oprócz tego przejawiają one trudności
w wykonywaniu precyzyjnych ruchów potrzebnych
do zawiązania butów, zapięcia guzików,
posługiwania się nożyczkami, utrzymywania pisaka,
kredki czy ołówka. Osłabione czucie swojego
ciała skutkuje nadmierną siłą nacisku,
co z kolei prowadzi do niszczenia zabawek,
dziurawienia kartek, głośnego odkładania przedmiotów na miejsce.
W takiej sytuacji ważne jest zrozumienie deficytów
swojego dziecka i danie mu możliwości popełniania błędów.
Dzieci te potrzebują czasu i odpowiedniej terapii,
która będzie miała na celu wyrównanie
napięcia mięśniowego i stymulację małej motoryki;
- problemy w zakresie integracji sensorycznej
utrudniające funkcjonowanie dzieciom bardzo inteligentnym;
tym bardziej jest im trudno,
gdyż uświadamiają sobie swoje braki,
ale nie potrafią znaleźć ich przyczyny ani dać sobie z nimi rady.
Takie dzieci nie mają wpływu na zmieniającą się
nagle potrzebę aktywności, nie radzą sobie
z lękiem i nieprzyjemnymi odczuciami,
jakie budzą w nich niektóre bodźce zewnętrzne.
Z powodu kłopotów, z którymi sobie nie radzą,
wycofują się, stają się nieobecne lub często wpadają w złość.
Oddziaływania terapeutyczne w przyjaznej
atmosferze i bezpiecznych warunkach sprzyjają
łagodzeniu emocjonalnych konsekwencji problemów
niezrozumiałych przedtem dla dziecka i jego otoczenia.
Anna Dobosz
Terapeuta SI